Urządzenia gazowe

Ogrzewanie gazowe to jedno z najpopularniejszych rozwiązań, które stosowane są w Polsce. Spośród urządzeń odbiorczych, które działają na ten rodzaj paliwa, najpowszechniejszym są piece gazowe. O prawidłowej eksploatacji oraz konserwacji (zalecanych przez producenta kotła) tych urządzeń warto pamiętać przez cały rok, ale kwestie te nabierają szczególnej wagi w trakcie sezonu grzewczego.

Nadchodzące jesienią chłody sprawiają, że duża część użytkowników instalacji z kotłami gazowymi przypomina sobie o potrzebie wykonania przeglądu.

Dlaczego warto serwisować

Dopóki urządzenie grzewcze pracuje, czyli ogrzewa dom oraz przygotowuje ciepłą wodę użytkową, zwykle żaden użytkownik o nim nie pamięta. I tak być powinno - świadczy to o tym, że wybraliśmy odpowiedni produkt. Jednak nawet najlepszy i najnowocześniejszy kocioł grzewczy wymaga okresowych przeglądów. Według obliczeń specjalistów średni czas pracy palnika w kotle gazowym w ciągu roku wynosi 2 tys. godzin. Jest to czas, po jakim powinno się sprawdzić stan palnika, armatury gazowej, wyczyścić wymiennik kotła oraz układ hydrauliczny pieca.

Argumentów przemawiających za serwisowaniem urządzeń grzewczych jest jednak znacznie więcej. Oto najważniejsze z nich.

Zgodnie z przepisami

Prawo budowlane określa, że obiekty budowlane powinny być w czasie użytkowania poddawane kontroli co najmniej raz w roku. Polega ona między innymi na sprawdzeniu stanu technicznego urządzeń gazowych i ocenie ich przydatności do dalszej, bezpiecznej eksploatacji. Za przestrzeganiem tego przepisu, popartego protokołem z przeglądu, przemawia też to, że nawet jeśli wykupiliśmy polisę ubezpieczeniową na dom, ale nie wykonamy przeglądu kotła, ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania w razie nieszczęścia, na przykład wybuchu gazu.

Korzyści ekonomiczne

Wyczyszczone, a następnie wyregulowane urządzenie ma większą sprawność, więc zużywa mniej paliwa. Dzięki temu płacimy mniejsze rachunki za gaz.

Poza tym koszty systematycznej konserwacji są znacznie niższe niż koszt naprawy wykonywanej po wystąpieniu awarii. Nie bez znaczenia jest również to, że koszty przeglądu można w domowym budżecie zaplanować, w przeciwieństwie do nieprzewidzianych wydatków na skutek uszkodzenia kotła grzewczego.

Dłuższa gwarancja.. Wielu producentów kotłów i podgrzewaczy wody zwiększa okres gwarancji nawet do pięciu lat, pod warunkiem wykonywania corocznych przeglądów oraz podpisania umowy przedłużającej gwarancję.

Niektóre firmy oferują również możliwość zawarcia umowy serwisowej, która zapewnia stałą opiekę nad urządzeniem będącym już po gwarancji. Dzięki temu użytkownik w ramach specjalnego pakietu serwisowego otrzymuje na przykład rabat na części zamienne lub robociznę, bezpłatny dojazd lub darmowe naprawy nawet przez rok od momentu wykonania konserwacji.

Wymiennik kotła kondensacyjnego - brak systematycznego czyszczenia doprowadzić może do wzrostu zużycia gazu i jego przedwczesnego zużycia.

Tak powinien wyglądać wymiennik po czyszczeniu - gwarantuje to prawidłową i ekonomiczną pracę urządzenia.

Wymiennik kotła atmosferycznego zaniedbanego przez użytkownika pieca. Czyszczenie takiego wymiennik wymaga wiele czasu - czyszczenie mechaniczne i chemiczne. W większości przypadków wymiennik taki nadaje się do wymiany.

Tak powinien wyglądać wymiennik po wyczyszczeniu.

Bezpieczeństwo działania

Urządzenie grzewcze systematycznie poddawane przeglądom nie stanowi zagrożenia podczas eksploatacji. Na przykład zawartość toksycznego tlenku węgla w spalinach z właściwie konserwowanych kotłów gazowych jest niewielka (nie przekracza dopuszczalnych wartości) i wynika wyłącznie z procesów fizyko-chemicznych zachodzących w urządzeniu.

Dłuższa żywotność

Systematycznie wykonywane przeglądy połączone z wymianą zużytych elementów urządzenia są gwarancją jego długiej pracy.

Komfort eksploatacji

Jeśli urządzenie jest regularnie konserwowane, mamy większą szansę na to, że w środku zimy podczas silnych mrozów nie przestanie grzać.

Ochrona środowiska

Choć w Polsce nie istnieją jeszcze tak ostre przepisy jak w Skandynawii czy w Niemczech, to zwiększa się już świadomość, że należy dbać o środowisko naturalne. A odpowiednio wyregulowane urządzenie wytwarza podczas spalania paliwa mniej szkodliwych substancji i tym samym mniej zanieczyszcza otoczenie.

Przegląd czy konserwacja

Celem corocznej kontroli kotłów i podgrzewaczy gazowych jest ocena, czy dane urządzenie nadaje się do dalszej eksploatacji bez powodowania zagrożenia dla zdrowia i życia użytkowników. Praca serwisanta podczas przeglądu technicznego polega więc na oględzinach urządzenia i kontroli jego stanu. Sprawdza on przede wszystkim: sprawność funkcjonowania zamontowanych zabezpieczeń oraz działanie wszystkich podzespołów i czujników, szczelność układu gazowego i wodnego, a także czystość palnika i wymiennika ciepła (nagrzewnicy), który odbiera ciepło od spalin i przekazuje do wody grzewczej.

Większość producentów uważa jednak, że po roku ciągłej pracy urządzenia sam przegląd polegający na kontroli to za mało i konieczna jest jego kompleksowa konserwacja, czyli czyszczenie (wymiennika ciepła, palnika) oraz wymiana zużytych elementów (filtrów, elektrody zapłonowej).

Urządzenia elektryczne

Nasza oferta jest też skierowana do firm użytkujących narzędzia i urządzenia elektryczne. Każde urządzenie, w miarę upływu czasu eksploatacji, się zużywa. Dlatego też, pracodawca jest zobowiązany do przeprowadzenia kontroli takich urządzeń dla zapewnienia bezpieczeństwa przy obsłudze urządzeń zasilanych energią elektryczną. Należy pamiętać, aby po każdej naprawie lub w ustalonych okresach przeprowadzać testy, które pozwolą na jednoznaczną ocenę stanu urządzenia. Testy takie mają więc kluczowe znaczenie w ochronie zdrowia lub życia użytkownika. Zwłaszcza, jeżeli urządzenia są intensywnie użytkowane w trudnych warunkach środowiskowych.

Trochę teorii...

Co mówią na to przepisy? Otóż w naszym kraju jest z tym kłopot, ponieważ jedyna ustawa, która obowiązywała i była obowiązkowa do roku 2002 została wycofana - PN-88/E-08400/10:1988. Wielu pracodawców uważa, że skoro jest brak przepisów czy norm odnośnie tego zagadnienia to można nie wykonywać takich testów. Co prawda każde urządzenie posiada odpowiednią dokumentacje wydaną przez producenta, ale w treści jest tylko ogólna informacja na temat obsługi i konserwacji danego urządzenia. W 2003 roku opublikowano co prawda normę PN-EN 60745-1:2003 (Bezpieczeństwo użytkowania narzędzi ręcznych o napędzie elektrycznym. Część 1. Wymagania ogólne) z adnotacją, iż zastępuje normę PN--88/E-08400/10:1988. Kłopot w tym, że norma 60745-1 odnosi się do badań wyrobów wykonywanych przez producentów narzędzi, a nic nie mówi o badaniach eksploatacyjnych, zatem nie zmienia to sytuacji i nic nie stoi na przeszkodzie w stosowaniu normy PN-88/E-08400/10:1988.

Co w takiej sytuacji wypadałoby zrobić? Należy wykazać się zdrowym rozsądkiem i postępować zgodnie z zasadami uznanych reguł technicznych, o czym mówi wyraźnie ustawa Prawo budowlane, która to jest niewątpliwie w świetle konstytucji źródłem prawa w Polsce. Zatem zgodnie z ideą przyświecającą normalizacji, za punkt odniesienia przy badaniach eksploatacyjnych należy przyjąć normę PN-88/E-08400/10, ponieważ została ona uznana (niegdyś) przez grono eksperckie, sprawdzona i potwierdzono jej przydatność wieloletnią praktyką. W tematach, których nie obejmuje polska normalizacja stosujemy normy europejskie, np. DIN VDE 0701-0702 (VDE 0701-0702): 2008-06 Prüfung nach Instandsetzung, Änderung elektrischer Geräte – Wiederholungsprüfung elektrischer Geräte. Szczególnie, że przyrządy pomiarowe realizujące tego typu pomiary najczęściej mają opracowane procedury testowe zgodne z normami niemieckimi lub brytyjskimi. Oczywiste jest, że stosowanie tych norm jest uzasadnione do momentu opracowania norm polskich właściwych dla danego obszaru badań.

Poniżej opiszę szereg fragmentów przepisów oraz tytuły norm powiązanych z niniejszym zagadnieniem. Przywołane przepisy regulują projektowanie, eksploatację, konserwację urządzeń elektrycznych oraz uprawnienia do eksploatacji i badań kontrolnych. Jako pierwszy, najważniejszy przedstawiamy zapis z Kodeksu Pracy odnoszący się do obowiązku zapewnienia bezpiecznej eksploatacji maszyn i urządzeń. Jest to szczególnie istotne, ponieważ kodeks pracy wprowadzony został na mocy ustawy. Wszystkie wymogi zawarte w nim stają się zatem obowiązującym prawem w momencie wejścia w życie.

Jasno z niego wynika, że całą odpowiedzialność za bezpieczne użytkowanie maszyn i urządzeń ponosi ich właściciel (właściciel firmy lub osoba przez niego wskazana, czy użytkownik domowy). Jak wobec tego zapisu sprawdzić, czy urządzenia mogą być bezpiecznie użytkowane? Jedynym sposobem jest wykonywanie regularnych przeglądów i badań w oparciu o normy przedmiotowe. Podkreślenia wymaga fakt, że obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa w tym obszarze jest wymogiem prawa i tylko postępowanie zgodne z normami (chociaż w Ustawie Prawo o Miarach istnieje zapis o dobrowolności stosowania norm) daje nam domniemanie spełnienia wymagań podstawowych, niezbędnych do dopuszczenia urządzeń zasilanych energią elektryczną do dalszej eksploatacji i to niezależnie od tego, czy norma jest zagraniczna, czy wycofana, jeśli nie ma innej polskiej normy opisującej postępowanie w obszarze, który nas interesuje.

Okresy badań urządzeń jakie przewiduje polska norma.

O częstości badań decyduje przede wszystkim użytkownik, choć nie znaczy to, że można stosować tu zasadę dowolności. Wiele przedsiębiorstw posiada wdrożony system jakości, w którym zawarta jest procedura związana z ewidencją i badaniem bezpieczeństwa elektrycznego urządzeń. Warto trzymać się takich zasad, nawet jeśli nie mamy wdrożonego systemu ISO. Z pewnością zapobiegnie to wielu nieporozumieniom podczas kontroli i uporządkuje zarządzanie sprzętem elektromechanicznym.

Oczywiście częste wykonywanie badań tych urządzeń zwiększa bezpieczeństwo ich użytkowania, jednak podnosi koszty eksploatacji. Dlatego w przypadku dużej ilość urządzeń warto je sklasyfikować pod kątem przeznaczenia.

Norma PN-88/E-08400/10:1988 wyróżnia dwa rodzaje badań:

• badania bieżące – należy wykonywać każdorazowo przed wydaniem elektronarzędzia do eksploatacji oraz w przypadku elektronarzędzi zaliczanych do II i III kategorii użytkowania, przed rozpoczęciem pracy na danej zmianie. Zakres badania bieżącego obejmuje oględziny zewnętrzne oraz sprawdzenie biegu jałowego;
• badania okresowe – należy wykonywać nie rzadziej niż:
  • co 6 miesięcy dla elektronarzędzi I kategorii użytkowania,
  • co 4 miesiące dla elektronarzędzi II kategorii użytkowania,
  • co 2 miesiące dla elektronarzędzi III kategorii użytkowania,
  • po każdym zdarzeniu mogących mieć wpływ na użytkowanie.

Powołując się na zapis normy PN-88/E-08400/10:1988, elektronarzędzia możemy podzielić ze względu na:

a. - kategorie użytkowania (sposób eksploatacji):

kategoria I - elektronarzędzia eksploatowane dorywczo, kilkakrotnie w ciągu jednej zmiany, zwracane do wypożyczalni lub używane przez stałych pracowników;

kategoria II - elektronarzędzia eksploatowane często w ciągu jednej zmiany i przekazywane kolejnym zmianom bez zwracania ich do wypożyczalni;

kategoria III - elektronarzędzia eksploatowane w sposób ciągły na więcej, niż jednej zmianie lub zainstalowane na stałe, np. w linii produkcyjnej lub montażowej.

Kategoria użytkowania decyduje o zakresie i częstotliwości wykonywania badań oraz pomiarów elektronarzędzi.

b. - klasy ochronności – sposób wykonania elektronarzędzia pod kątem ochrony przeciwporażeniowej:

klasa I - oprócz izolacji podstawowej, wszystkie dostępne części metalowe połączone są z przewodem ochronnym PE, w taki sposób, że w przypadku uszkodzenia izolacji podstawowej nie mogą znaleźć się pod napięciem,

klasa II - elektronarzędzia nie posiadają przewodu ochronnego PE, natomiast muszą posiadać izolację podstawową oraz podwójną lub izolację wzmocnioną. Dzięki odpowiedniej izolacji obudowa może być również metalowa,

klasa III - elektronarzędzia tej klasy są zasilane z obwodów o bardzo niskim napięciu, którego wartość nie może przekraczać:

• 50 V (AC) lub 120 V (DC) – w warunkach normalnych,
• 25 V (AC) lub 60 V (DC) – w warunkach zwiększonego zagrożenia,
• 12 V (AC) lub 30 V (DC) – w warunkach szczególnego zagrożenia.

Badanie elektronarzędzi - to co wykonujemy

Zakres wykonywanych badań urządzeń - procedura:

1. Oględziny
   • sprawdzenie tabliczki znamionowej urządzenia
   • sprawdzenie stanu przewodu zasilającego i wtyczki
   • sprawdzenie stanu obudowy
   • działanie elementów mechanicznych, wyłączników, regulatorów, blokad
   • sprawdzenie śrub obudowy
   • sprawdzenie osłon, uszczelnień
   • sprawdzenie otworów wentylacyjnych
   • sprawdzenie zamocowania przewodu zasilającego, trwałości styków łączeniowych wewnątrz urządzenia i wtyczki
   • sprawdzenie stanu przewodu ochronnego PE oraz jego połączeń i zacisków ochronnych
   • sprawdzenie zamocowań i styków wszystkich elementów wchodzących w skład obwodu elektrycznego urządzenia (wyłączniki, regulatory, kondensatory)
   • sprawdzenie komutatora i szczotek
   • sprawdzenie uzwojenia wirnika i stojana
   • sprawdzenie łożysk, układów mechanicznych oraz elementów wentylacyjnych
2. Sprawdzenie biegu jałowego
3. Badanie przewodu PE
4. Badanie rezystancji izolacji
5. Badanie prądu upływu
6. Pomiar mocy P i S, współczynnika mocy PF, poboru prądu oraz napięcia

Do wykonywania pomiarów używamy miernika PAT-815 firmy SONEL

Każde badane przez nas urządzenie otrzymuje odpowiedni protokół z przeprowadzonych testów.

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani ofertą - proszę wysłać zapytanie.

Przy opracowaniu wykorzystano materiały firmy Sonel

Miernik PAT 815